Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων συνέστησε να δρομολογηθούν στρατηγικές εθνικών εμβολιασμών, δίνοντας προτεραιότητα στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Αν και κατά γενικό κανόνα όλα τα αδρανοποιημένα και τοξοειδή εμβόλια θεωρούνται ασφαλή για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η πρόσβαση σε αυτά των ατόμων που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, εγείρει μερικά συγκεκριμένα ερωτήματα που
δεν έχουν ακόμη απαντηθεί επίσημα:
- Θα έπρεπε οι άνδρες και οι γυναίκες να κάνουν το εμβόλιο για τον Covid-19 πριν από την προσπάθεια σύλληψης;
- Θα έπρεπε τα ζευγάρια που έκαναν το εμβόλιο για τον Covid-19 να αναβάλλουν τη σύλληψη, και, εάν ναι, για πόσο;
- Θα έπρεπε να εμβολιάζονται οι έγκυες γυναίκες;
Θα έπρεπε οι άνδρες και οι γυναίκες να κάνουν το εμβόλιο για τον Covid-19 πριν από την προσπάθεια σύλληψης;
Υπάρχει μια έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του εμβολιασμού για Covid-19 στη θεραπεία αναπαραγωγής ή σε πιθανή μελλοντική εγκυμοσύνη. Οι πληροφορίες για το εμβόλιο αναφέρουν ότι οι μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι «δεν παρουσιάζουν επιβλαβείς επιδράσεις στην εγκυμοσύνη». Ωστόσο, τα δεδομένα που υπάρχουν είναι ακόμη «πολύ περιορισμένα» όσον αφορά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και ανύπαρκτα όσον αφορά την περίοδο του θηλασμού.
Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας δεν μπορεί να προβεί σε συστάσεις σχετικά με το αν οι άνδρες και οι γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν μέσω θεραπείας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής θα έπρεπε να εμβολιαστούν πριν την έναρξη της θεραπείας.
Για γυναίκες με συννοσηρότητες, οι οποίες τις θέτουν σε υψηλότερο κίνδυνο για Covid-19 και/ή επιπλοκές εγκυμοσύνης, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο ενθάρρυνσης του εμβολιασμού πριν τη σύλληψη. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο έκθεσης σε λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 και αυτό δεν μπορεί να αποφευχθεί.
Τέλος, όσον αφορά τους άντρες και τις γυναίκες που ζουν σε χώρες στις οποίες το εμβόλιο δεν είναι ακόμη διαθέσιμο ή επέλεξαν οι ίδιοι να μην εμβολιαστούν, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας προτείνει να μην τους αποτραπεί η
πρόσβαση σε θεραπείες αναπαραγωγής.
Θα έπρεπε τα ζευγάρια που έκαναν το εμβόλιο για τον covid-19 να αναβάλλουν τη σύλληψη, και, εάν ναι, για πόσο;
Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις όσον αφορά την ανάγκη αναβολής της σύλληψης μετά τον εμβολιασμό. Φαίνεται συνετό να αναβληθεί η έναρξη των θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (συλλογή σπέρματος, διέγερση των ωοθηκών, εμβρυομεταφορά) για
τουλάχιστον λίγες ημέρες μετά την πραγματοποίηση του εμβολιασμού, δηλαδή μετά και τη δεύτερη δόση. Έτσι, θα υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος για την ανοσολογική απόκριση.
Ελλείψει πληροφοριών σχετικά με την επίδραση του εμβολίου για Covid- 19 στα ωοκύτταρα και το σπέρμα, την εμφύτευση εμβρύων και τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης, καθώς και για να δοθεί χρόνος για την ανάπτυξη αντισωμάτων, θα μπορούσε να εξεταστεί το
ενδεχόμενο να αναβληθεί η έναρξη της θεραπείας για έως και 2 μήνες.
Οι θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δεν θα πρέπει να ξεκινούν σε γυναίκες που παρουσίασαν ανεπιθύμητες ενέργειες από τον εμβολιασμό (όπως για παράδειγμα αλλεργική αντίδραση) και μέχρι να θεωρηθεί κατάλληλο από τον γιατρό τους να προχωρήσουν σε προσπάθειες για εγκυμοσύνη.
Θα έπρεπε να εμβολιάζονται οι έγκυες γυναίκες;
Όπως αναφέρεται σε προηγούμενα έγγραφα καθοδήγησης της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας, οι έγκυες ασθενείς με Covid-19 παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρότερη ασθένεια από ό,τι οι μη έγκυες συνομίληκές τους. Εμβόλια κατά ασθενειών όπως ο τέτανος, ο κοκκύτης και η γρίπη έχουν θεωρηθεί ως ασφαλή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά η ασφάλεια των εμβολίων για Covid-19 στην ανθρώπινη εγκυμοσύνη δεν έχει ακόμη μέχρι σήμερα αξιολογηθεί.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αναφέρει ότι η απόφαση για το αν θα πρέπει να εμβολιαστούν ή όχι οι έγκυες γυναίκες, θα πρέπει να λαμβάνεται κατόπιν στενής ιατρικής παρακολούθησης και εξέτασης των ατομικών δεδομένων και κινδύνων κάθε γυναίκας.
Παρόμοιες συμβουλές παρέχονται σχετικά με τον εμβολιασμό κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να ενημερώνονται για την έλλειψη μακροχρόνιων μελετών σε ανθρώπους σχετικά με τον εμβολιασμό του Covid-19, χωρίς να αποκλείονται από τα προγράμματα εμβολιασμού.
Εμβολιασμός του προσωπικού
Ο εμβολιασμός των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης αποσκοπεί στην προστασία τους και στη μείωση του κινδύνου μετάδοσης. Το προσωπικό των κλινικών γονιμότητας αποτελείται από εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να είναι σε προτεραιότητα για εμβολιασμό βάσει των ατομικών κινδύνων.
Συνοπτικές συστάσεις και εκτιμήσεις
• Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας επιβεβαιώνει τις προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές για ασφαλείς πρακτικές, και ακόμη και μετά την έναρξη της μεγάλης κλίμακας προγραμμάτων εμβολιασμού, συνιστά να εξακολουθήσουν να τηρούνται οι τροποποιημένες υπηρεσίες και τα μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου σύμφωνα με τα τοπικά επιδημιολογικά δεδομένα.
• Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας συνιστά οι άνδρες και οι γυναίκες να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες γονιμότητας, χωρίς αυτή να εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα ή μη των εμβολίων στη χώρα τους ή την ατομική τους απόφαση σχετικά με το αν θα υποβληθούν σε εμβολιασμό.
• Οι άνδρες και οι γυναίκες που λαμβάνουν το εμβόλιο είναι συνετό να αναβάλουν τις θεραπείες αναπαραγωγής για τουλάχιστον λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού.
• Η απόφαση σχετικά με τη χρήση του εμβολίου σε έγκυες γυναίκες θα πρέπει να λαμβάνεται έπειτα από διαβούλευση με επαγγελματία του τομέα της υγείας μετά την εξέταση των οφελών και των κινδύνων που θα έχει.
• Επί του παρόντος δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τον ρόλο του εμβολιασμού σε ασθενείς και προσωπικό που είχαν Covid-19 και θα μπορούσαν να έχουν αναπτύξει ανοσία.
• Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας συνιστά την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τη σύγκρισή τους, όσον αφορά τα ζευγάρια που έχουν και εκείνα που δεν έχουν
εμβολιαστεί.
• Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας προτρέπει τους κατασκευαστές εμβολίων για Covid-19 να ανταλλάσσουν τυχόν σχετικές πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τον εμβολιασμό σε έγκυες γυναίκες και ζευγάρια που εξετάζουν το ενδεχόμενο εγκυμοσύνης.
• Σε αυτό το στάδιο, δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των διαφόρων τύπων εμβολίων κατά τη θεραπεία γονιμότητας ή την εγκυμοσύνη, και δεν μπορεί να γίνει καμία σύσταση για το ποιο είναι το ασφαλέστερο για τους άνδρες και τις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν παιδί.